D: حرف نزدن در مدرسه نباید به دلیل راحت نبودن یا آشنایی نداشتن با زبانی که در محیط مدرسه صحبت میشود ارتباط داشته باشد. به بیان دیگر کودک زبان دیگران را بفهمد.
اختلال سلکتیو میوتیسم یا لالی انتخابی و درمان آن
نشانهها و معیارهای DSM 5 برای اختلال سلکتیو میوتیسم
به معلم، دوستان و نزدیکان دربارهٔ شرایط کودک توضیح دهید تا در برخورد با وی ناراحت یا عصبانی نشوند. به ویژه معلمان نقش مهمی در بهبود کودک دارند چون محیط مدرسه جایی است که کودک با دیگران به تعامل جدی میپردازد. از آنجایی که معلمین آگاهی کافی برای آموزش کودکان با ویژگیهای خاص دارند، میتوانند در تشویق صحیح کودک به صحبت کردن گام موثری بردارند.
در سال 1877 پزشکی آلمانی به نام آدولف کوسمال، کودکانی را که توانایی صحبت کردن داشتند اما از گفتگو خودداری میکردند را بررسی کرد و این بیماری را آفازی ارادی (Aphasia Voluntaria) نامید. اصطلاح آفازی ارادی دیگر منسوخ شده است اما تلاشهای آدولف کوسمال نقش مهمی در شناسایی و درمان این اختلال داشت. در سال 1980 توری هیدن 4 گروه فرعی را برای لالی انتخابی شناسایی کرد. در سال 1980 DSM III-R منتشر شد و در آن از گنگی انتخابی به عنوان Elective Mutism و با توضیح «پرهیز مداوم از صحبت، تقریباً در همهٔ موقعیتهای اجتماعی» نام برده شد. در این کتاب خجالت بیش از حد ویژگیهای مرتبط با اضطراب به عنوان معیارهای این اختلال در نظر گرفته شده بود. در سال 1994 سو نیومن که بنیانگذار بنیاد لالی انتخابی است؛ درخواست کرد که نام این اختلال در ویرایش چهارم DSM از Elective Mutism به Selective Mutism تغییر یابد. همچنین این اختلال به عنوان یکی از اختلالات اضطرابی در نظر گرفته شد.
علل سلکتیو میوتیسم
اختلال لالی انتخابی ممکن است با دیگر اختلالات روانی همایندی (Comorbidity) داشته باشد. از جمله:
لالی انتخابی در نوجوانی و بزرگسالی
اختلال سلکتیو میوتیسم یا لالی انتخابی بیشتر در کودکان دیده میشود. کودکانی که دچار گنگی انتخابی هستند، نمیتوانند سر صحبت را باز کنند یا وقتی دیگران با آنها صحبت میکنند توان پاسخ دادن ندارند. در حقیقت اضطراب مانع از این میشود که این کودکان بتوانند با دیگران به راحتی صحبت کنند. کودکانی که دچار سلکتیو میوتیسم هستند فقط با اعضای درجهٔ 1 خانواده صحبت میکنند و از گفتوگو با دیگر افراد (چه کودک و چه بزرگسال) خودداری میکنند. در این نوشته شما را با سلکتیو میوتیسم و درمان آن آشنا خواهم کرد.
آشنایی با اختلال سلکتیو میوتیسم یا گنگی انتخابی
از آنجایی که اعضای درجهٔ 1 خانواده میتوانند به بهبود یا شدت گرفتن مشکل کودک کمک کنند، آموزشهای خاصی به آنها داده میشود تا شیوهٔ برخورد صحیح با کودک را بیاموزند. نباید کودک را مجبور به گفتوگو کرد. فشار آوردن به کودک یا تنبیه کردن او نه تنها سودی ندارد بلکه شرایط را بدتر میکند. به جای این کار اگر در صحبت کردن پیشرفت داشت، رفتارش را با پاداش دادن تشویق کنید. به خاطر صحبت کردن با دیگران او را در حضور آنان تحسین نکنید چون این کار باعث خجالت و اضطراب در کودک میشود. میتوانید این کار را زمانی انجام دهید که با کودک تنها هستید.
همانگونه که گفتم این مشکل در کودکی و معمولاً پیش از 5 سالگی آغاز میشود اما اگر جدی گرفته نشود اثرات آن تا نوجوانی و بزرگسالی همراه فرد باقی میماند. اگر درمان لالی انتخابی در همان سالهای نخست انجام نشود، این اختلال شدت میگیرد و درمان آن دشوارتر خواهد شد. این اختلال در نوجوانی و بزرگسالی شکل دیگری به خود میگیرد و معمولاً به حالت اضطراب اجتماعی دیده میشود. نوجوانان و بزرگسالانی که در کودکی دچار این مشکل بودهاند در بزرگسالی به مشکلات شغلی و ضعف در روابط میانفردی دچار میشوند.
درمان سلکتیو میوتیسم
این کودکان مشکل تکلم ندارند اما فقط با اعضای درجهٔ 1 خانواده صحبت میکنند و از گفتوگو با دیگر افراد خودداری میکنند.
نوعی از اختلال اضطراب است که در کودکان بروز پیدا میکند. کودکانی که دچار این مشکل هستند در برخی از موقعیتهای خاص از صحبت کردن خودداری میکنند.
دارو درمانی و رواندرمانی برای سلکتیو میوتیسم به کار برده میشود. اگر گمان میکنید که کودکتان دچار مشکل گنگی انتخابی است نخست او را پیش یک روانشناس ببرید تا پس از بررسی تشخیص دهد که آیا او دچار این مشکل هست یا نه. سپس فرآیند رواندرمانی را آغاز میکند و کودک را برای دارو درمانی پیش روانپزشک میفرستد. اثربخشی درمان و طول مدت آن به عوامل زیر بستگی دارد:
- چه مدت است که فرد دچار این اختلال شده است؟
- آیا جز صحبت نکردن دچار مشکلات دیگری نیز هست؟
- میزان همکاری اعضای خانواده و کسانی که با کودک در ارتباط هستند از جمله معلم کودک.
دارو درمانی گنگی انتخابی
بله این اختلال با دارو درمانی و رواندرمانی برطرف میشود. داروهایی مانند SSRI برای این کودکان تجویز میشود. CBT یکی از روشهای سایکوتراپی مناسب برای این افراد است.
هنوز هیچ آزمایشی برای لالی انتخابی وجود ندارد و تشخیص آن با بررسی نشانههای موجود در فرد انجام میشود.
در کتاب DSM 5 که راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی است، نشانههای اختلال لالی انتخابی آمده است. توجه داشته باشید که تشخیص این اختلال کاری است که یک روانشناس ماهر انجام میدهد. پس خودتان به تنهایی با دانستن نشانهها نمیتوانید کسی را دچار این اختلال بدانید. اگر به معیار E نگاه کنید متوجه میشوید که برخی از اختلالات روانی نشانههایی دارند که ممکن است با اختلال دیگری اشتباه گرفته شوند. نشانههای اختلال گنگی انتخابی چنین است:
B: این سکوت در پیشرفت تحصیلی، موفقیت، ارتباط اجتماعی یا پیشرفت شغلی نابسامانی پدید میآورد.