خودباوری چیست ؟

این انکار عاملیت قربانی کننده فقط در مورد فرد عامل اتفاق نمیافته و در مورد قربانی هم صدق میکنه، قربانی خوشحاله که توسط دست خدا داره سر از تنش جدا میشه. پروژه بنیادگرایی دو نسخه داره، تو نسخه اول بنیادگراها تلاش میکنن کل جامعه رو زیر سلطه بگیرن و تفکرات خودشونو رو به کل جامعه تحمیل کنن، تو نسخه دوم بنیادگراها بیخیال کل جامعه میشن و تمرکزشون رو یه جامعه کوچکتر میذارن، تو نسخه اول برای زیرسلطه بردن کل جامعه نیاز به یه حکومت توتالیتر دارن چرا که در حکومت توتالیتر، دولت بر همه ابعاد زندگی اجتماعی مردم نظارت میکنه و صرفا براش پرهیز از مخالفت سیاسی کافی نیست و باید مردم با شور و حرارت در هر فعالیتی که رژیم برپا میکنه، شرکت کنن. ما از همین ویژگی اول نتیجه میگیریم که بنیادگرایی یه پدیده مدرنه، نه به این معنا که از ابزارهای ارتباطی مدرن استفاده میکنه، بلکه بنیادگرایی در واکنش به مدرنیزاسیون و خصوصا نسبیگرایی مدرنیته است که به وجود میاد. بیایم این دو منبع رو بررسی کنیم، ملاک از آزادی بحث آزادی منفی نیست که به معنای آزادی از کنترل دولت سرکوبگره، بلکه ملاک آزادی مثبت برای عمل خلاقانهی افراده.

اهمیتی نداره که این جامعه دینی باشه یا سکولار، یعنی بنیادگرایی فقط مختص جوامع دینی نیست، بلکه جوامع سکولار هم اگر تهدید بشن ممکنه واکنشی بنیادگرایانه از خودشون بروز بدن. اما معیار چهارم کارکرد زیستیه که طبق اون هنجارها یا قطعیتهای اخلاقی باعث بشن که بقای یک گونه خاص در رقابت تکاملی آسونتر بشه. او با بیان اینکه رها بودن فضای مجازی خوب نیست اعتقاد دارد قانونمندی منجر به رشد جامعه و پیشرفت در کمال امنیت و آرامش میشود. ممکن است خودش را طوری جا زده باشد که فکر کنید هست، ولی این صدا واقعا مربوط به شما نیست. ولی تا همین جا هم علم می گوید که شما درست می گوئید. پس ما برخی نیرو ها را داریم(که ان ها را نیروهای طبیعت می نامیم) که مادی نیستند ولی قادرند روی ماده اثر کنند و آن را از هیچ مطلق خلق کنند. حقیقت این است که همة ما ظرفیت بالایی در خلاقیت داریم که باید شکوفا شود. این در مغز انسانی ما نمی گنجد. این کل دانش فشرده شده ی جامعه ی علمی در مورد چگونگی به وجود آمدن جهان و تغییراتش تا به امروز است. آنها ممکن است بهاشتباه نتیجه بگیرند که اشخاصی بدخلق مانند آنها نمیتوانند هیچ کاری را بهدرستی انجام دهند و ممکن است از تلاش در جهت موفقیت در کارهایی که خواهان انجام آن هستند، دست بردارند.

فرح میگوید: «وقتی از ایران فرار کردیم برای معالجه به آمریکا رفتیم. اما یکباره “آرنو پینزیاس” و “رابرت ویلسون” در آزمایشگاه “بل (Bell)” در ایالت نیوجرسی آمریکا پژواک مهبانگ را کشف کردند. این تصویر باعث شد درک مردم آمریکا از بردهداری تکامل پیدا کنه و به این نتیجه برسن که بردهداری دیگه نباید انجام بشه. رشتهای که این سوالا رو مطرح میکنه به انسانشناسی فلسفی معروفه، انسانشناسی فلسفی معتقده که انسان نیاز به نهادها داره تا بتونه در طبیعت و طول تاریخ دووم بیاره، نهادها جایگزین غرایز غایبی میشن که به بقای انسان کمک میکنه، مثلا وقتی رنگ چراغ راهنمایی از سبز به قرمز تغییر میکنه ما ترمز میکنیم، اینکار غریزی نیست ولی بلافاصله و بدون تفکر زیاد انجام میشه و ما اینا رو در جریان اجتماعی شدن یاد میگیریم، این نهادها رو انسانها میسازن و به مرور زمان و تحت شرایط جامعه تغییر میکنن، جز دومی که انسانشناسی فلسفی مطرح میکنه اینه که انسانها موجوداتی هستند که با هم ارتباط برقرار میکنن و زبان که مهمترین ابزار ارتباطی انسانهاست اصوات صرف نیست و حامل معنا و ارزشه، حالا ارتباط این نهادها با زبان چطور شکل میگیره و چطور از دل اینا اخلاقیات بیرون میاد؟

نخستین الگوهای گره با کپی الگو بر روی یک شبکه منظم ساخته شد. به کلام سادهتر پس از مدتها اختلال در شبکه و کاهش کیفیت اینترنت،حالا 85 میلیون ایرانی کودک در نظر گرفته شدهاند. به عنوان مثال اگر فردی قصد تجارت داشته باشد می تواند در حجم تجارت امتیازهای بیشتری را دریافت کند بنابراین وقتی تجارت را با یک یا دو شرکت متمرکز می کنید امتیازهای تجاری بیشتری را از این شرکت ها می توانید اخذ کنید؛ اما وقتی موضوعات تحریمی و فشارهای اقتصادی پیش می آید شرکت های تجاری در شرایط جدید تحریم ریسک پذیری خود را کاهش می دهند. این عملکرد منفی اعتماد به نفس را در شما کاهش می دهد و پس از آن به مرور زمان خود باوری نیز دارای شیب نزولی شده و کاهش میابد. مگر میشود باوری جز من میتوانم داشته باشد؟ در این مرحله بدن مصرف کننده به بعد از مدتها استفاده نامنظم به مواد بیشتری نیاز پیدا میکند، مصرف کننده دچار شک و دودلی میشود و برای رهایی با میل روز افزون خود مبارزه میکند. به همین دلیل نقش مخالفان قوانین و اقدامات سیاسی دولت ضروریه و باید ساز و کاری برای حمایت از مخالفان وجود داشته باشه و در حقیقت حکومت دموکراسی برای اینکه به دام دیکتاتوری اکثریت و یا بنیادگرایی نیفته باید از تردید محافظت کنه، در قبالش هم تردید باید از دموکراسی محافظت کنه، و اونجا که دارن ریشه دموکراسی رو با تردید میزنن به تردید شک کنه.

شباهت اصلی این دو دیدگاه یعنی بنیادگرایی و نسبیگرایی اینه که اولی با توسل به قطعیتها راه رو بر تردید میبنده و دومی یقین رو در نسبیت پستمدرن میبینه که یعنی هیچ یقینی در کار نیست غیر از خود پستمدرن و با این روش باز راه رو بر تردید میبنده. تفاوت اصلی میان عادت و اعتیاد این است که در اعتیاد مصرف ماده یا انجام رفتار خاص با وجود زیان و پی آمد منفی کمکان ادامه پیدا میکند. وقار ویکتوریا هم کمتر از اوژنی نبود اما یه تفاوت ریز بین این دوتا وجود داشت، ملکه ویکتوریا به پشت سرش نگاه نکرد، اون میدونست که صندلی اونجاست، کسی که ریشههای سنت تو وجودش عمیقه وجود صندلی براش بدیهیه اما یه بنیادگرا باید اول بر وجود صندلی تأکید کنه و این تأکید مستلزم تأمل و تصمیمگیریه. تفاوت اسلام و ایمان را نپذیرفتهاند. رسول گرامی اسلام میفرمایند: «الا وَ مَنْ ماتَ عَلى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ ماتَ مُؤْمِنًا مُسْتَكْمِلَ الْايمانِ»؛ آگاه باشيد كه هر كس با محبت آل محمد بميرد، در كمال ايمان مرده است. آنجا که علم و معرفت نیست، ایمان مومنان نادان وسیلهای میشود در دست منافقان زیرک، که نمونهاش را در خوارج صدر اسلام و در دورههای بعد به اشکال مختلف دیده و میبینیم.

خیلی از مردم درگیر این هستند که هر لحظه در دنیا چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است و این دلیلی ست که باعث می شود مسیر زندگی مشخصی نداشته باشند. او از هیئتمنصفه خواست خود را در لحظه حادثه تصور کنند تا بتوانند احساس درستی از آنچه اتفاق افتاده است پیدا کنند. همه چیز بهواسطه او آفریده شد، چه در آسمان و چه بر زمین. حالا با در نظر گرفتن این پیششرطها باید ببینیم بر چه مبنا و قطعیتی میتونیم دست به قضاوت اخلاقی بزنیم و این قطعیت رو چطور میتونیم در نهادهای اجتماعیمون تثبیت کنیم. نویسندهها اینهمه مقدمهچینی کردن که بگن نسبیگرایی چون هیچ معیار اخلاقیای رو قطعی نمیدونه، در نتیجه ما با توسل به نسبیگرایی نمیتونیم برای تصمیماتمون پشتوانه اخلاقی دست و پا کنیم، مطلقگرایی یا بنیادگرایی هم با بدیهی گرفتن یه سری اصول اخلاقی و جلوگیری از تردید درباره این اصول عملا مارو تبدیل به روباتهایی میکنه که از انسانیت تهی شدیم و هرچی اونا بگن درسته، تردید هم که اصلا معیاری به ما معرفی نمیکنه، پس باید راهی پیدا کرد، نویسندگان این کتاب پیشنهاد میکنن از قطعیت اخلاقی مبتنی بر درکمون از انسانیت استفاده کنیم که به صورت تاریخی شکل میگیره و رشد میکنه، این درک از انسانیت حالتیه از معیار دوم یعنی قانون طبیعی.

«الان یک اشکال همین است. به جای گفتن یک «متشکرم» ساده (همانطور که به احتمال زیاد برای این تعاریف سخت تلاش کردهاید و لیاقت آن را دارید) چیزی مانند «اوه، چیزی نیست، هر کسی میتوانست این کار را انجام دهد» خواهید گفت و آن را نادیده میگیرید. یک دانشمند بزرگ که آن را در مجله ی “نیچر” حدود چهل سال پیش چاپ کرد.این ایده به این صورت است که جهان اجازه ی خلقت چیزی از “هیچ” را می دهد به شرط آن که قوانین طبیعت حاکم باشند مثل نوسانات کوانتومی. اجازه ندهید وقت شما به بطالت و در رکود و رخوت بگذرد.