شهناز بهمن، فارغ‌التحصیل رشته‌ی تربیت معلم، مشاور آموزشی و مربی هوش عاطفی در بحرین است. او از پیشروان آموزش هوش هیجانی در سطح بین‌المللی محسوب می‌شود که تحول گسترده‌ای در نظام‌های آموزشی دنیا ایجاد کرده است.
جملات برگزیده‌ی کتاب تقویت هوش هیجانی در کودکان
-
راهکارهای توصیه‌شده در این کتاب تماماً کاربردی‌اند. همچنین نویسندگان با ذکر مثال‌های متعدد، درک مباحث را برای خواننده آسان کرده‌اند. کتاب تقویت هوش هیجانی در کودکان با ترجمه‌ی فروزان کثیری توسط انتشارات فصل اندیشه منتشر شده است.
در نکوداشت کتاب تقویت هوش هیجانی در کودکان
- شهناز بهمن و هلن مافی با کمک مجموعه‌ای از مثال‌های روایی، بر تأثیر هوش هیجانی معلم و دانش‌آموز در کیفیت یادگیری تأکید می‌کنند. این کتاب خواندنی، مرجعی فوق‌العاده برای مربیانی است که با این مهارت آشنایی ندارند و کسانی که علاقه‌مندند اطلاعات بیشتری درباره‌ی چگونگی توسعه‌ی هوش هیجانی خود و فرزندان‌شان کسب کنند. (Learning and Teaching Update، مِی 2009)
کتاب تقویت هوش هیجانی در کودکان برای چه کسانی مناسب است؟
همیشه معجزه هست، کجا عشق طولانى و بزرگ وجود دارد. (ویلا کاتر)
-
در دنیای معاصر، کودکان با فرازونشیب‌های بسیاری مواجه‌اند که می‌تواند روند رشد آن‌ها را دچار مشکل کند. در چنین شرایطی، والدین و مربیان موظف‌اند تا کودکان را برای ورود به این دنیای پرچالش آماده کنند. در این راستا، عمده‌ی توجه به‌سمت رشد فردی و تحصیلی کشیده شده و احساسات کمتر موردتوجه قرار گرفته است. کتاب تقویت هوش هیجانی در کودکان، از اهمیت کشف و شناخت احساسات حرف می‌زند. این کتاب راهنمایی همه‌جانبه است که رشد عاطفی را هم‌زمان برای کودک و مربی رقم می‌زند.
اجازه ندهید هیجانات کوچک فراموش شوند چرا که در خلق عالى‌ترین احساسات زندگى‌مان تأثیر بسزایى داشته و ما بدون این‌که آن‌ها را تشخیص بدهیم از آن‌ها اطاعت مى‌کنیم. (وینسنت ون گوگ)
-
توانایی درک و تشخیص درست احساسات، مهم‌ترین دستاورد هوش هیجانی است. با درنظرگرفتن این نکته، می‌توان نتیجه گرفت که نمی‌توان اهمیت آن در شکل‌گیری شخصیت کودک را انکار کرد. این کتاب توضیح می‌دهد که چگونه می‌توان بستری را برای یادگیری کودکان فراهم کرد که از فشارهای روانی به‌دور باشد. اما از آن‌جا که محیط آموزشی به یک فضا محدود نمی‌شود و می‌تواند خانه، مدرسه و سایر مراکز را شامل شود، ارتباط میان آن‌ها هم به‌تفصیل تشریح شده است.
این کتاب احساسات مختلف، مثل احساس خطر، خشم و همدلی را با ذکر نمودهای بیرونی هرکدام شرح می‌دهد. درنهایت موضوعی که موردتأکید نویسندگان قرار دارد، اهمیت هنر در بروز احساسات، تقویت هوش هیجانی و بالا بردن کیفیت یادگیری است. بهره‌گیری از هنر و بروز خلاقیت در روند آموزش می‌تواند تأثیرگذاری بیشتر محتوای آموزشی را سبب شود و توسعه‌ی فردی و اجتماعی کودک را رقم بزند. قصه‌گویی و داستان‌پردازی، موسیقی و شعر، نمایش، طنز و نقاشی هنرهایی هستند که کتاب تقویت هوش هیجانی در کودکان جهت سهولت در آموزش آن‌ها را توصیه می‌کند.
سخنی از مترجم
مقدمه
توضیح لازم
خصایص روانى کودکان و نوجوانان
هنر شناخت کودکان و نوجوانان
1. تصویر بزرگ
رقابت‌هاى رودروى و متقابل بچه‌ها و شاگردان
آنچه که مدارس بایستى روى آن متمرکز شوند
چرا (هوش هیجانى)
EQ چیست؟ چطور مى‌توانیم آن را در بچه‌ها توسعه دهیم؟
رشد هیجانى در دوران کودکى
رشد هیجانى در مدرسه ابتدایى
در مدارس ابتدائى باید این ارتباط دنبال شود
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
2. برآورد هوش هیجانی معلم
نمونه‌اى از دو کلاس
خودآگاهى
گسترش خودآگاهى
کنترل کردن احساسات (کنترل مهارت)
خطر و خشم
خوداشتیاقى – خودانگیزشى
کمک به معلمان در جهت خوداشتیاقى
همدلى
معلم همدل
اداره روابط (روابط مرتبط)
سؤالات مطرح‌شده در این زمینه
3. خلق محیطی مناسب جهت آموختن و یادگیری
امروز من مریض هستم
خلق کردن و تداوم (ایجاد) محیط مناسب و خوب
رابطه شاگرد و معلم
ایجاد محیطى شاداب براى بچه‌ها
با صداى بلند عبارات و جملات را ادا کردن
روابط هم‌سن و سالان
توسعه و پیشرفت هدفمندى قاعده‌هاى کلاس
باور کردن قوانین
کلاس متعهد ما
پیشرفت روال عادى کلاسى
حق انتخاب را به شاگردان دادن
احساس رضایتمندى معلمین از به وجود آوردن تغییرات
تمرین کنید
فعالیت‌هاى محبت‌آمیز
عکس‌العمل یک معلم
تئورى مربوط به هوش هیجانى (EQ)
سؤالات مطرح‌شده در این زمینه
4. مکان مناسب جهت یادگیری
دقت والدین کارل
تمرین کنید
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
سؤالات مطرح‌شده در این زمینه
5. کاهش استرس و اضطراب
دوران کودکى آلیس پر از استرس بود
پایین آوردن و کاهش استرس
هدیه کاهش استرس چیست؟
تمرین ذهنى (سفر ذهنى)
6. سمینار و گردهمایی کلاسی
هر کسى مى‌تواند در نقاشى جایی من داشته باشد
گردهمایى کلاسى چیست؟
تمرین کنید
اهداف این گردهمایى‌ها
گروه‌هاى کوچک موضوعات مهم نشست‌ها
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
تئورى IQ
سؤالات مطرح‌شده در این زمینه
7. روزنامه دیواری
جملات توانمند احمد
خود را بشناسید
تمرین کنید
استفاده کردن صحیح از اتفاقات رخ‌داده و عبرت گرفتن
بیان عواطف و احساسات
نقل‌هاى خوشحال‌کننده
کاربرد بى‌درنگ روزنامه‌دیوارى
سؤال‌هاى زیر را جواب دهید
چگونگى استفاده و کاربرد مقاله براى ترقى و ترفیع
8. قصه‌گویی
ورود یک شاگرد جدید به کلاس خانم لوپز
کتاب‌درمانى چیست؟
اشیاء و لوازم (کتاب‌درمانى)
مزایا و مفاد آن براى شاگردان
تمرین کنید
مشکلات شخصى
نقطه‌نظرات نویسنده
هوش هیجانى و موارد مربوط به آن
سؤالات مطرح‌شده در این زمینه
9. خواندن شعر
شعر و آهنگ جیسون
شعر وسیله‌اى در جهت بالا بردن هوش هیجانى است
شعر حس نوع‌دوستى و همدلى را افزایش مى‌دهد
تمرین کنید
گام‌هاى ترویج احساسات ادبى
دو صدایى در اشعار و آهنگ‌ها
اشعار نامنظم
تابلو اعلانات
تئورى هوش هیجانى (هوش معنوى)
روبرویى میشل با مشکلاتش
استفاده از طنز و تئاتر در بهبودى رفتار شاگردان
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
سؤالات مطرح‌شده در این زمینه
10. بالا بردن هوش معنوی توسط آواز و آهنگ
ساختن موزیک توسط پائولو
با آهنگ، عقاید و خصوصیات خود را ابراز کردن
تمرین کنید
هوش معنوى
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
11. هوش معنوی را به صورت درام و طنز بیان کردن
اجراى نمایش احساسى در کلاس خانم لِورز
تمرین کنید
ساختن عروسک
نظرات وابسته به هوش معنوى
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
12. پرورش هوش معنوی به وسیله هنر
نقاشى‌هاى مگى
هنر و هیجان
تمرین کنید
راهکارهاى مناسب
نقاشى کشیدن، و احساسات نوشتارى
سؤالات مطرح‌شده در این زمینه
13. پروژه‌های تحقیقی
بخش سرد بیمارستان
به وجود آوردن فرصت‌هاى یادگیرى در زندگى واقعى
تقسیم کردن کودکان به گروه‌هاى کوچک‌تر
رابطه صمیمانه
مسائل مربوط به هوش معنوى
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
14. رابطه خانه و مدرسه
داستان برایان
همکارى خانه و مدرسه و هوش معنوى
ایجاد رضایتمندى والدین
تمرین کنید
خبرنامه
خانواده چرخه زندگى
موارد مربوط به هوش اجتماعی
برخورد معلمین (عکس‌العمل)
15. قدرت بازتاب
بررسى گذشته با لبخند
تفکر و اندیشه چیست؟ (انعکاس پژواک)
چطور معلمین شاگردان را راهنمایى مى‌کنند تا از نیروى تفکر و تخیل استفاده نمایند
موارد مربوط به هوش اجتماعی
16. مشاهده هنر
نقاشى کردن مرموزانه (اسرارآمیز)
هنر مشاهده
چگونه مشاهدات خود را یادداشت مى‌کنیم؟
تمرین کنید
17. از کجا باید شروع کرد
به موقع (Specific)
قابل اندازه‌گیرى بودن (Measurable)
دست‌یافتنى (Attainable)
واقع‌بینانه بودن (Realistic)
زمانبندى (Timely)