این دستاورد به طور طبیعی محدودیتهای مشخصی داشت که برآمده از جایگاهی بود که در مقیاسی جهانی به سرمایهداری به ارث رسیده بود، آن هم در دورهای که سرمایهداری فارغ از هر چیز دیگر، یکسوم جهان را هم از دست داده بود. اما ضعفِ عمومی فرهنگ سوسیالیستی، که در اثر سرکوبهای استالینیسم و محدود شدن به انقلاب جهانی در مناطق عقبماندهی اوراسیا، ناتوان یا فلج شده بود، تأثیر بسیار بیشتری در این شرایط داشت. پس از 1920، کلیتِ مارکسیسم در اکثر شاخههای علمی، در نسبت با فرهنگ غیرمارکسیستی با سرعت کمتری پیش رفت. این واقعیت تلخ، فشاری اساسی و منحرفکننده را بر سرشتِ آثاری تحمیل میکرد که در اروپای غربی، درون سنت ماتریالیسم تاریخی انجام شده بود.
معرفی و دانلود کتاب ملاحظاتی دربارهی مارکسیسم غربی | پری اندرسون | نشر چشمه
فهرست مطالب کتاب
اثری جامع در تحلیل تحولها و نوآوریهای جریانهای فکری چپ در قرن بیستم. کتاب ملاحظاتی دربارهی مارکسیسم غربی، نوشتهی پری اندرسون، با تبارشناسی سنت ماتریالیسم تاریخی، چرخشهای نظری چپ از اقتصاد و سیاست به فلسفه و فرهنگ را مورد بررسی قرار میدهد. این نظریهپرداز با تمرکز بر مجموعهآثار نظریهپردازهای مارکسیست غربی تفاوتهای اندیشهی چپ معاصر با نظریههای کارل مارکس و فریدریش انگلس را مقایسه میکند. این کتاب در سال 1977 برندهی جایزهی Sorokin شده است.
دربارهی کتاب ملاحظاتی دربارهی مارکسیسم غربی
پری اندرسون نیز در کتاب حاضر تلاش میکند با درنظرگرفتن این دو رویداد، تبار فلسفی ماتریالیسم تاریخی را تحلیل کند و سپس انتقال محورهای اصلی نظریه از سیاست و اقتصاد به فلسفه را مورد بررسی قرار دهد. او تمرکز اعضای مکتب فرانکفورت بر مطالعهی فرهنگ و هنر، و کاهش روحیهی بینالمللگرایی را که در انترناسیونال اول و دوم شکل یافته بود، بررسی میکند تا روند بسط و گسترش اندیشهی مارکسیستی، تعارضها و نابسندگیهای آن، و دستاوردهای متأخر این سنت را در پرتو فهمی جدید توضیح دهد. اکنون که با گذشت بیش از نیمقرن از نگارش کتاب ملاحظاتی دربارهی مارکسیسم غربی، بار دیگر تعارض ایدئولوژیک چپ و راست در کشورهای مختلف جهان آرایشی جدید پیدا کرده و حتی فرانسیس فوکویاما، نظریهپرداز راستگرا معتقد به احیای مجدد چپ رادیکال برای جبران عدم تعادل بزرگ میان درآمدها و ثروتهاست؛ خوانش مجدد کتاب پری اندرسون، فارغ از آنکه فهمی تاریخی از عمدهی نظریههای حاکم بر فضای اندیشهی دهههای اخیر را فراهم میکند، در تشخیص بنبستها و بیراهههای آن نیز یاریرسان خواهد بود.
کارل مارکس (Karl Marx) و فریدریش انگلس (Friedrich Engels)، بنیانگذارهای نظریهی ماتریالیسم تاریخی، در نخستین دهه پس از جنگهای ناپلئونی به دنیا آمدند. این دو فیلسوف در آستانهی تحولهای بزرگ اروپای قارهای در سال 1848، مانیفست کمونیست را نوشتند و در شورشهای بینالمللی آن سال، بهعنوان عضوهای رادیکالترین جناح چپ برای آرمان سوسیالیسم انقلابی به مبارزه پرداختند. چندی بعد کارل مارکس اولین مجلد «سرمایه» (به آلمانی: Das Kapital، به انگلیسی: Capital) را نوشت و سپس اصول عام دولت پرولتری آینده را بنیان گذاشت. از آنسو فریدریش انگلس، با پایهریزی شرح نظاممند ماتریالیسم تاریخی، این نظریه را به آموزهی رسمی حزبهای بزرگ طبقهی کارگر در اروپای قارهای تبدیل کرد. بااینحال اندیشهی چپ در سدهی بیستم دستخوش تغییر و تحولهای ساختاری شد که هنوز پس از سالها، مهمترین شرحی که بر این دگرگونیهای فکری نوشته شده، کتاب ملاحظاتی دربارهی مارکسیسم غربی (Considerations on Western Marxism) نوشتهی پری اندرسون (Perry Anderson) است.
این کتاب به علاقهمندها به مطالعهی سیر تحول جریان چپ در قرن بیستم، و همچنین به دانشجوها و پژوهشگرهای علوم سیاسی، اقتصاد و فلسفه پیشنهاد میشود.
با پری اندرسون بیشتر آشنا شویم
پری اندرسون در سال 1938 در انگلستان به دنیا آمد. این روشنفکر چپ، سالها در دانشگاه کالیفرنیا (یوسیاِلاِی)، بهعنوان استادِ تاریخ و جامعهشناسی تدریس کرد و همزمان بهعنوان سردبیر مجلهی نیو لِفت ریویو و بنیانگذار نیو لِفت بوکس (دو نشریهی متعلق به مارکسیستها) قلم میزد. از بهترین آثار این نویسنده میتوان به کتابهای «تبارهای دولتهای استبدادی»، «گذار از عهد باستان به فئودالیسم»، «سیاست خارجهی ایالات متحده و متفکران آن»، «معادلات و تناقضات آنتونیو گرامشی» و کتاب حاضر اشاره کرد؛ آثاری که همگی به فارسی ترجمه شدهاند.
در بخشی از کتاب ملاحظاتی دربارهی مارکسیسم غربی میخوانیم
قیمت نسخه الکترونیک