بخش دوم به خطراتی میپردازد که در حد فاصل ستارهها رخ خواهند داد. یکی از مهمترین این خطرات سیاهچالههایی هستند که حتماً نامشان به گوشتان خورده و میدانید که این تودههای تاریک و کِشنده، هنوز برای بشر ناشناخته هستند. بنابراین، یکی از خطرات جدی کیهان به حساب میآیند و تا وقتی که بشر از سازوکار آنها سر درنیاورده، بهتر است از نزدیک شدن به آنها اجتناب کند. نواخترها، سحابیها و شیرخوارگاههای ستارهای نیز موضوعات دیگری هستند که در همین بخش مورد بررسی و موشکافی قرار خواهند گرفت.
طنز و نثر علمی ساتر، کتاب چگونه در فضا میمیریم را به اثری جالب و سرگرمکننده تبدیل کرده است. (Kirkus Reviews)
اثر حاضر که در زمرهی مجموعه کتابهای قلمرو علم قرار میگیرد، به کوشش نشر مازیار و با برگردان واروژان هارطون به چاپ رسیده است.
دربارهی مجموعه کتاب قلمرو علم
دنبالهدارها حداقل با نزدیک شدن به ما، علائم هشداردهندهای از خود نشان میدهند: زمانی که آنها به مناطق درونی منظومه خورشیدی نزدیک میشوند، گرمای خورشید گازها و مولکولهای یخزدهی آنها را تبخیر میکند و دنبالهای به طول میلیونها کیلومتر ایجاد میشود که همیشه به دور از خورشید کشیده شده است.
دنبالهدارها نهایتاً از هم میپاشند. آنها کاملاً صلب نیستند و به زندگی در نزدیکی خورشید عادت ندارند. با تجزیه دنبالهدارها مدار به مدار، ابری از شهابوارهها بر جای میماند و بعضاً وارد جو یک سیاره عبوری میشوند. اگر از آنها اجتناب شود، خطر بزرگی نیستند. خوشبختانه عمدهترینِ این ابرها شناسایی شدهاند و شما میتوانید کلی هشدار داشته باشید.
آنها در مدار جدید خود ممکن است به هیچیک از سیارات داخلی منظومه خورشیدی برخورد نکنند، اما بارها و بارها و قرنها و قرنها این مدار را دور میزنند. دنبالهدارها با جدا شدن از قرص، مسیرهای باقاعدهای را در پیش میگیرند و برای هزاران سال به دور خورشید میگردند. برخی از آنها معروف هستند، مثل دنبالهدار هالی (زمان زیادی طول کشید اخترشناسان بفهمند که دنبالهدارها میتوانند ملاقاتکنندگان باقاعده و وابستهای باشند، و هالی نخستین دنبالهداری بود که بازگشت آن پیشبینی شد).
پل ام ساتر نویسنده، سخنران، پژوهشگر و کیهانشناس و همچنین یکی از اعضای جامعهی نجوم دانشگاه ایالتی اوهایو است که تاکنون آثار ارزشمندی را در زمینهی نجوم به چاپ رسانده است. این نویسنده که تحصیلات خود را در دانشگاه ایلینویز به پایان رسانده، هماکنون از دانشمندان اصلی در مرکز علم و صنعت اوهایو به شمار میآید. «جایگاه انسان در گیتی» کتاب دیگر اوست که به فارسی نیز ترجمه شده است.
این اثر بینظیر شگفتیهای هستی را به شما نشان میدهد. نثر طنز ساتر و توضیحات روشنگرانهی او خواندن کتاب چگونه در فضا میمیریم را برای مخاطبانی که میخواهند با دنیای پیرامونشان بیشتر آشنا شوند، سادهتر خواهد کرد. (نقد ستارهدار پابلیشرز ویکلی)
پل ام. ساتر در بخش سوم کتاب چگونه در فضا میمیریم سری به فواصل میانکهکشانی میزند و با معرفی سیاهچالههای بسیار عظیم و پُرجِرم، ستارههای نوترونی، اخترنماها و بلیزرها نشان میدهد که جهان فراتر از کهکشان راه شیری، آنقدرها هم برای زندگی انسانها امن نیست. در بخش چهارم کتاب، فارغ از فواصل مکانی، به خطراتی اشاره میشود که نظریات کیهانشناسان وجود آنها را اثبات میکند. این مخاطرات نظری، شامل مواردی چون ریسمانهای کیهانی، کرمچالهها و مادهی تاریکی هستند که بخش عمدهای از سراسر کیهان را در بر میگیرند. البته به این لیست ترسناک، موجودات فضایی را هم اضافه کنید که ممکن است با انسانهایی که میخواهند به قلمرو کیهانی آنها سرک بکشند، رفتار دوستانهای نداشته باشند!
این کتاب خواندنی که برای مخاطبان عام نگاشته شده، سعی دارد خوانندگان را با واقعیتهای ناخوشاند جهان کیهانی آشنا کند و از این طریق هم آنها را نسبت به خطرات دنیای آسمان آگاه کرده و هم به ایشان نشان بدهد که زندگی بر روی کرهی زمین چه نعمت بزرگی است! سیارهای که از سیاهچالهها در نزدیکی آن خبری نیست، هرگز برخوردی با شرارههای خورشیدی نخواهد داشت و با نزدیکترین بیگانههای فضایی فاصلهی بسیاری دارد.
«قلمرو علم» عنوان مجموعهای است که آثاری را در زمینهی علوم گوناگون، اعم از ریاضی، نجوم، فلسفه، علوم سیاسی و… در بر میگیرد. سادگی زبان و بیان از مهمترین ویژگی سری کتابهای قلمرو علم به شمار میآید. نگاهی اجمالی به نویسندگان این آثار، بهخوبی نشان میدهد که با مجموعهای خواندنی از پژوهشها و یافتههای برترین دانشمندان و متفکران بینالمللی روبهروییم. نشر مازیار چاپ و انتشار این مجموعه را به عهده داشته.
تصور کنید با یک اخترفیزیکدان، گرداگرد یک آتش نشستهاید. این دانشمند نهتنها تاریخ کیهانشناسی را برایتان بازگو میکند، بلکه به پرسشهای شما نیز پاسخ خواهد داد. این کتاب ارزشمند برای کسانی نوشته شده که در زمینهی ایدههای بزرگ بسیار کنجکاو هستند. (ست شوستاک، ستارهشناس ارشد مؤسسهی SETI)
کتاب چگونه در فضا میمیریم برای چه کسانی مناسب است؟
کتاب حاضر از چهار بخش کلی تشکیل شده است که چندین زیربخش در ذیل هر کدام قرار میگیرند. بخش اول به خطراتی اشاره دارد که در سفرهای میانسیارهای وجود دارند. سیارکها و دنبالهدارهایی که ظاهراً پدیدههایی بیخطر به نظر میآیند، شرارهها و زبانهای آتشی که از سطح خورشید به بیرون شعله میکشند و نزدیکی به آنها هر انسانی را ذوب خواهد کرد، همچنین پرتوهای کیهانی که برخلاف ظاهر زیبایشان، بسیار خطرناک هستند، مباحث اصلی بخش نخست کتاب به شمار میروند.
گشتوگذار در کیهان و رویارویی با پدیدههای ناشناختهی کیهانی، همواره برای انسانها از جذابیت و اهمیت بالایی برخوردار بوده است. بااینحال، نباید فراموش کنیم که کیهان، برای انسانی که ساختار فیزیکیاش تنها برای زندگی بر روی کرهی زمین شکل گرفته، چندان هم امن و بیخطر نیست. بر این اساس، نه سفرهای فضایی کاملاً ایمن هستند و نه پیدا کردن یک سیارهی جدید برای زندگی نسلهای آیندهی بشر کار آسانی به نظر میرسد. پل ام. ساتر (Paul M. Sutter) در کتاب چگونه در فضا میمیریم؟ (How to die in space) میکوشد با نگاهی واقعبینانه، با بهرهگیری از آخرین یافتههای کیهانشناسان و افزودن کمی چاشنی طنز و شوخی، شما را با واقعیتهای هولناک کیهان روبهرو کند.
همیشه دنبالهدارهای جدیدی شانس خود را در دور زدنِ خورشید و ملاقات با دنیاهای شکننده داخلی منظومه خورشیدی، میآزمایند. هر طور که حساب میکنیم، منبع دنبالهدارهای قرص پراکنده باید مدتها قبل تمام شده باشد. اما قطعات یدکی بسیاری در آشغالدانی منظومه خورشیدی باقی ماندهاند که دنبالهدارهای آنها یک به یک رانده میشوند که یا در آتش بمیرند و یا در یخ.